Η Τέλενδος είναι ένα νησί του νοτίου Αιγαίου και ένα από τα Δωδεκάνησα. Βρίσκεται κοντά στην Κάλυμνο και το χειμώνα έχει λιγότερους από 100 κατοίκους. Παρά τους λίγους κατοίκους της, η Τέλενδος έχει τη δική της δασκάλα. Η 30χρονη Ελένη Τάνου μένει στην Κάλυμνο, αλλά κάθε πρωί περνά στην Τέλενδο με μια μικρή βάρκα για να συναντήσει τους μαθητές της και να κάνει μάθημα.
Η Ελένη είναι αναπληρώτρια δασκάλα και μετακόμισε στην Κάλυμνο, όταν συνάντησε τον έρωτα της ζωής της εκεί και έτσι έγινε μόνιμη κάτοικος Δωδεκανήσων. Το δημοτικό σχολείο στο οποίο διδάσκει είναι μονοθέσιο και σύντομα θα μείνει μόνο με δύο μαθητές. Η αναπληρώτρια δασκάλα παραχώρησε συνέντευξη στην Εφημερίδα Δημοκρατική και στην Μαίρη Φώτη όπου μιλά για τις ιδιαίτερες συνθήκες της εργασίας της, για την ευγνωμοσύνη της για τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει από αυτά τα «δύσκολα» σχολεία, αλλά και για τις αντιοξοότητες που αντιμετωπίζουν και άλλοι αναπληρωτές δάσκαλοι που εργάζονται σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας.
Πώς βρεθήκατε στην Τέλενδο;
Ζω στην Κάλυμνο εδώ και τέσσερα χρόνια. Ο σύζυγός μου είναι Καλύμνιος, γι αυτό και αποφάσισα κι εγώ να μετακομίσω στο νησί. Σκέφτηκα λοιπόν ότι θα είναι καλή ευκαιρία να δω κι ένα σχολείο δύσκολο, όπως λέμε, και ήθελα να ζήσω αυτή την εμπειρία.
Πότε πήρατε την απόφαση;
Το καλοκαίρι που μας πέρασε άρχισα να το σκέφτομαι και αφού το συζήτησα με τον σύζυγό μου, αποφάσισα να το δηλώσω και τελικά κλήθηκα να καλύψω τη θέση εκεί.
Τι ιδιαιτερότητες έχει αυτό σχολείο;
Πρώτα απ΄όλα είναι μονοθέσιο. Έχω τρεις τάξεις αυτή τη στιγμή. Ένα παιδάκι στην πρώτη τάξη, δύο παιδάκια στην τρίτη τάξη και πέντε παιδάκια στην πέμπτη τάξη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρω τις ισορροπίες ανάμεσα σε τρεις τάξεις. Πώς να τους κάνω το μάθημα, το χρόνο που θα αφιερώσω σε κάθε τάξη… Αυτό καλούμαι για πρώτη φορά να το αντιμετωπίσω και να το ισορροπήσω. Ακόμα πιο ιδιαίτερο είναι το γεγονός ότι από τον Οκτώβριο το σχολείο θα μείνει μόνο με δύο παιδάκια, γιατί τα υπόλοιπα θα πάνε σε σχολείο της Καλύμνου όταν θα ολοκληρωθεί η σεζόν, αφού οι γονείς τους θα κλείσουν τα καταστήματά τους εδώ και θα επιστρέψουν στην Κάλυμνο για τον χειμώνα. Τα παιδάκια θα επιστρέψουν στο σχολείο της Τελένδου πάλι μετά το Πάσχα. Ουσιαστικά την σχολική χρονιά θα την βγάλουμε μαζί με δύο παιδιά της πέμπτης τάξης.
Πριν πού διδάσκατε;
Έχω πάει σε αρκετά μέρη της χώρας μας. Μια χρονιά ήμουν στη Θεσσαλονίκη, μια χρονιά στην Αθήνα, μια χρονιά στο χωριό Ζέρβη της Πέλλας, άλλη μια χρονιά στην Ξάνθη, πέρυσι ήμουν στους Λειψούς, έχω διδάξει τρία χρόνια στην Κάλυμνο εκ των οποίων μια χρονιά στο Βαθύ. Και φέτος είμαι στην Τέλενδο.
Πώς σας φαίνεται μέχρι στιγμής;
Προς το παρόν όλα είναι μια χαρά, και πιστεύω ότι έτσι θα συνεχίσουμε. Το χαίρομαι πολύ. Δεν μου έχει ξανατύχει να πρέπει να πάρω την βαρκούλα για να πάω στο σχολείο να διδάξω και νομίζω ότι πρόκειται για εμπειρία που δεν έχουν βιώσει πολλοί συνάδελφοί μου. Μάλιστα, κάθε πρωί στην βάρκα, συναντώ και ξένους επισκέπτες που είναι εδώ για διακοπές. Μαζί τους, νιώθω κι εγώ ότι είμαι σε διακοπές μπαίνοντας στη βαρκούλα κάθε πρωί. Τα παιδάκια μου με περιμένουν κάθε μέρα στο λιμάνι και πηγαίνουμε όλοι μαζί στο σχολείο.
Έχετε ενημερωθεί για το τι γίνεται στην περίπτωση κακοκαιρίας;
Μου έχουν πει οι βαρκάρηδες ότι σπανίως δεν μπορεί να προσεγγίσει βάρκα την Τέλενδο. Πρέπει ο καιρός να είναι πάρα πολύ άσχημος κι αυτό αν συμβεί, προκύπτει μια δυο φορές τον χρόνο. Είναι πάρα πολύ κοντά, δεν χρειάζεται περισσότερο από πέντε λεπτά για να περάσεις απέναντι.
Πόσο εύκολη ήταν για εσάς η απόφαση να μετακομίσετε στην Κάλυμνο;
Εγώ είμαι από την Τούμπα της Θεσσαλονίκης. Ομολογώ ότι ήταν πάρα πολύ δύσκολη η απόφαση για να μείνω μόνιμα στην Κάλυμνο όμως ο άνθρωπος που διάλεξα να είμαι μαζί του το αξίζει και γι αυτό πήρα αυτή την απόφαση.
Φαντάζομαι ότι τα παιδιά στην Τέλενδο θα σας περίμεναν πώς και πώς.
Ναι! Εγώ ήρθα στο σχολείο μια ημέρα πριν ανοίξουν τα σχολεία και τα παιδιά άκουσαν ότι ήρθε η νέα κυρία και άφησαν το παιχνίδι τους για να έρθουν να με γνωρίσουν. Είναι πολύ συναισθηματικά παιδιά, φιλότιμα, υπάκουα και σέβονται το ρόλο του δασκάλου, έχουν αξίες από τα σπίτια τους. Και οι γονείς των παιδιών επίσης ήρθαν να με γνωρίσουν. Μου έδωσαν την αίσθηση ότι κι εκείνοι με περίμεναν. Είναι απλοί, αγνοί άνθρωποι που με αγκάλιασαν από την πρώτη στιγμή. Τον δάσκαλο εδώ, τον έχουν ψηλά αυτό εισπράττω από τους ανθρώπους, από τον τρόπο με τον οποίο θα με καλημερίσουν οι γονείς, τα παιδιά. Είναι κάτι που δεν το έχω νιώσει στις μεγάλες πόλεις.
Ξεκινώντας να ασχοληθείτε με τα παιδαγωγικά, είχατε στο μυαλό σας αυτή την προοπτική;
Για να είμαι ειλικρινής, όχι. Όταν ήμουν πιο νέα, στα 22 με 23 πίστευα ότι δεν θα μπορούσα να αντεπεξέλθω σε τέτοιες καταστάσεις και συνθήκες. Αλλά καμιά φορά η ζωή και η πάροδος του χρόνου σού δίνουν τη σοφία και την πείρα για να δεις ότι τα πάντα μπορείς να καταφέρεις. Ο,τι σου φέρει ο Θεός στο δρόμο σου μπορείς να το κάνεις.
Πόσων ετών είστε;
Πριν από μερικές ημέρες έκλεισα τα 30.
Στα 30 είναι και μια πρόκληση αυτή για ένα εκπαιδευτικό.
Σίγουρα είναι. Ήθελα αυτή την εμπειρία να την έχω στην «ατζέντα» μου, με όλα τα σχολεία όπου έχω διδάξει.
Το καθημερινό πρόγραμμα λοιπόν της δασκάλας που διδάσκει στην Τέλενδο, τι περιλαμβάνει;
Η βαρκούλα ξεκινά στις 08.00 το πρωί, στις 08.05 περίπου φτάνω στο νησί και με τους μαθητές μου που με περιμένουν στο λιμάνι πηγαίνουμε στο σχολείο για να ξεκινήσουμε το μάθημά μας. Από εκεί και πέρα, κάθε τάξη ακολουθεί το δικό της πρόγραμμα μέχρι τις 12.25. Επειδή ακόμα είναι αρχή και πρόκειται για ένα σχολείο με ιδιαιτερότητες, φεύγω από εδώ γύρω στη 1.30 με 2 το μεσημέρι. Παίρνω το καϊκάκι και πηγαίνω απέναντι στην Κάλυμνο. Στη διάρκεια της σεζόν έχει έξι καϊκάκια που κάνουν αυτό το δρομολόγιο, τον χειμώνα μένουν μόνο δύο. Τώρα ακόμα έχει ανά μισή ώρα δρομολόγια.
Το σχολείο ως δομή, έχει ελλείψεις;
Το κτήριο έχει κάποια μικρά προβλήματα, αλλά ο δήμαρχος που στέκεται δίπλα μας, μας είπε ότι έχει δρομολογήσει εργασίες για την συντήρησή του και για την αποκατάσταση του γηπέδου. Αξίζει αυτά τα κτήρια, τα ιστορικά, να τα συντηρούμε και να τα προστατεύουμε από τις φθορές του χρόνου. Στον αγιασμό ήταν εδώ ο δήμαρχος Καλύμνου όπως και ο προϊστάμενος της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Νίκος Ράπτης και ο μητροπολίτης Καλύμνου – Λέρου – Αστυπαλαίας. Η παρουσία τους, δείχνει έμπρακτα ότι στέκονται δίπλα μας.
Έχετε ξαναδιδάξει σε τόσο μικρό σχολείο;
Σε τόσο μικρό όχι, αλλά έχω διδάξει στο Βαθύ της Καλύμνου όπου ήταν 24 παιδιά σε όλο το σχολείο κι έχω διδάξει και στους Λειψούς όπου ήταν 38 παιδάκια συνολικά σε όλες τις τάξεις.
Για στεριανή πάντως, έχετε πιάσει για τα καλά άγονη γραμμή!
Καπετάνισσα έχω γίνει! Μέχρι το τέλος της χρονιάς μπορεί να παίρνω τη δική μου βάρκα για να περνάω απέναντι!
Όπως άλλοι συνάδελφοί σας παίρνουν το αυτοκίνητό τους για να πάνε στο σχολείο, εσείς παίρνετε τη βάρκα.
Ναι, ακριβώς. Αλλά για μένα είναι πιο εύκολο. Άλλοι συνάδελφοί μου δεν θα ζήσουν ποτέ αυτήν την μοναδική εμπειρία, αυτά τα συναισθήματα, αυτό το δέσιμο με τα παιδιά. Εγώ ευγνωμονώ τον Θεό που μου έδωσε αυτό το μικρό σχολείο, όπως και το σχολείο των Λειψών αλλά στο Βαθύ της Καλύμνου.
Υπάρχει προοπτική να μείνετε και για την επόμενη σχολική χρονιά εκεί;
Προς το παρόν, δεν βλέπω κάτι αρνητικό που θα με απέτρεπε να διδάξω εδώ και του χρόνου. Παρ΄όλα αυτά εμείς οι αναπληρωτές ζούμε κάθε χρόνο με την αβεβαιότητα αν θα διδάξουμε και σε ποιο σχολείο θα μας πάρουν. Οκτώ χρόνια τρέχω από σχολείο σε σχολείο σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, όπως και όλοι οι συνάδελφοι αναπληρωτές. Πολλοί αφήνουν πίσω τις οικογένειές τους για να διδάξουν, άλλοι μετακομίζουν με την οικογένεια κάθε χρόνο σε άλλη πόλη και ξαναρχίζουν κάθε σχολική χρονιά από την αρχή τη ζωή τους.
Εμείς οι αναπληρωτές στελεχώνουμε τα λεγόμενα δύσκολα σχολεία, τα δυσπρόσιτα, τα απομακρυσμένα από τα αστικά κέντρα και που δύσκολα θα επέλεγε ένας μόνιμος συνάδελφος για να διδάξει. Δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει και τι έχουμε να περιμένουμε για την επόμενη χρονιά. Κάθε χρόνο ακούμε για μονιμοποιήσεις αλλά μέχρι στιγμής, τίποτα δεν έχει γίνει. Μόνο υποσχέσεις ακούμε. Εύχομαι το κράτος να μην ξεχάσει τους κόπους και τις θυσίες μας και να ασχοληθεί επιτέλους και με εμάς.
___________
Εναλλακτική Δράση