Η ΔΕΗ, η Eldorado και η αποποίηση ευθυνών...
Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που έρχονται στο φως για τη μεγάλη κατολίσθηση της 10ης Ιουνίου στο ορυχείο Αμυνταίου της ΔΕΗ. Το φαινόμενο βρισκόταν σε εξέλιξη από μέρες και παρακολουθούνταν από τους μηχανικούς και τεχνικούς συμβούλους της ΔΕΗ, οι οποίοι όμως το υποτίμησαν τραγικά και δεν είχαν τη στοιχειώδη πρόνοια να μετακινήσουν σε ασφαλές σημείο τον πανάκριβο εξοπλισμό του ορυχείου, ενώ διαβεβαίωναν οτι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος (1*) για τον οικισμό των Αναργύρων.
Τελικά και ο οικισμός κινδύνευσε και η κατολίσθηση ήταν πολύ μεγαλύτερων διαστάσεων από αυτό που ανέμεναν οι μηχανικοί της ΔΕΗ. 80 εκατομμύρια κυβικά μέτρα χώματος μετακινήθηκαν. Το μέτωπο της κατολίσθησης είναι περίπου 3 χιλιόμετρα και η έκταση κατάληψης των όγκων που μετακινήθηκαν αγγίζει τα 3.500 στρέμματα, δηλαδή το πλάτος της μετατόπισης είναι περίπου 1.200 μέτρα σε οριζόντιο έδαφος.
Οι ζημές της ΔΕΗ
Η ζημία στην επιχείρηση – που παραμένει κατά 34,12% στην ιδιοκτησία του Ελληνικού Δημοσίου – είναι τεράστια και θα χρειαστούν μήνες μέχρι να αποτιμηθεί συνολικά. Μόνο το κόστος των 4 καδοφόρων εκσκαφέων (φωτογραφία αριστερά) που καταπλακώθηκαν και καταστράφηκαν ολοκληρωτικά επειδή δε σκέφτηκαν να τους μετακινήσουν σε ασφαλές σημείο (!) είναι 200 εκατ. €, αλλά δεν είναι αυτό το σημαντικό. Το βέβαιο είναι οτι το ορυχείο Αμυνταίου θα μείνει για αρκετό καιρό εκτός λειτουργίας, μαζί με τους δύο θερμοηλεκτρικούς σταθμούς ισχύος 1000 ΜW. Και μετά …θα δείξει.
Εκτιμάται οτι 25 εκατ. τόνοι λιγνίτη θάφτηκαν κάτω από την κατολίσθηση, δηλαδή το μεγαλύτερο και καλύτερο τμήμα του κοιτάσματος Αμυνταίου και είναι επί του παρόντος άγνωστο αν θα γίνει δυνατή η ανάκτηση αυτού του κοιτάσματος, πότε, σε ποιο βαθμό και με ποιους όρους. Με τις σημερινές τιμές το κοίτασμα των 25 εκ τόνων αποτιμάται στα 500 εκατ. € και υπάρχουν φόβοι για οριστική απώλειά του, με σοβαρότατες συνέπειες στην ηλεκτροδότηση της χώρας. Οι επιπτώσεις της κατολίσθησης φτάνουν μέχρι την ενδεχόμενη ανατροπή του σχεδιασμού (2*) για την πώληση του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ (για την οποία δεν θα στεναχωρηθούμε και ιδιαίτερα…).
Το μέλλον των Αναργύρων
Πολλά σπίτια στο χωριό των Αναργύρων υπέστησαν ζημιές και 8 από αυτά χρειάστηκε να εκκενωθούν για να προστατευθούν οι ανθρώπινες ζωές. Ο Υπουργός ΠΕΝ Γιώργος Σταθάκης που βρέθηκε στην περιοχή εξήγγειλε την αναγκαστική απαλλοτρίωση του χωριού «ξεχωρίζοντας την αναγκαστική απαλλοτρίωση από την μετεγκατάσταση της κοινότητας» και διαβεβαιώνοντας οτι «έχουν διασφαλίστει τα κονδύλια που χρειάζονται». Αυτό μπορεί να ακούγεται καθησυχαστικό σε όσους δε ζούν στην περιοχή και δεν έχουν εμπειρία του πώς προχωρούν οι αναγκαστικές απαλλοτριώσεις για λογαριασμό της ΔΕΗ και οι μετεγκαταστάσεις των οικισμών.
Η σχετική εμπειρία της γειτονικής Μαυροπηγής δεν είναι καθόλου καθησυχαστική. Εκεί οι κάτοικοι αποζημιώθηκαν από τη ΔΕΗ για τις περιουσίες που έπρεπε να αφήσουν πίσω, αλλά η ΔΕΗ προσέφυγε κατά της δικαστικής απόφασης που αποζημίωνε τους κατοίκους, πετυχαίνοντας σε δεύτερο βαθμό τιμές απαλλοτρίωσης μειωμένες ως και 40%. Οι τελευταίοι καλούνται τώρα να επιστρέψουν χρήματα που έλαβαν για να στήσουν τη ζωή τους από την αρχή και που έχουν ήδη ξοδευτεί. Άλλωστε η απόφαση μετεγκατάστασης των οικισμών Ακρινής και Αναργύρων είναι νόμος από το 2011 και το σχέδιο μετεγκατάστασης ολοκληρώθηκε το 2013, χωρίς να γίνει τίποτε έκτοτε. Η απαλλοτρίωση του Κομάνου ξεκίνησε το 1993 αλλά ο νέος οικισμός δεν έχει γίνει ακόμα κατοικήσιμος.
Διαβάστε:
> Τα Ορυχεία της ΔΕΗ Καταπίνουν Χωριά στην Πτολεμαΐδα, του Κώστα Κουκουμάκα
και
> Περικυκλώνει οικισμούς η ΔΕΗ, της Μάχης Τράτσα.
///// Τις πταίει κατά την ΔΕΗ;
Σύμφωνα με την κα Όλγα Κουρίδου, επικεφαλής της διεύθυνσης ορυχείων της ΔΕΗ «τις επόμενες είκοσι ημέρες θα υπάρξει μια πρώτη έκθεση από την πλευρά της επιχείρησης για τις συνθήκες και τις αιτίες που οδήγησαν σε μια τέτοιου μεγέθους μετακίνηση εδαφών«. Το παράδειγμα της Μαυροπηγής και πάλι δείχνει τι εννοεί η ΔΕΗ όταν μιλάει για «διερεύνηση αιτίων»:
> 14 Ιουλίου 2010: Το ρήγμα στη Μαυροπηγή Κοζάνης και …οι βροχές της ΔΕΗ
> 11 Ιουνίου 2017: Τεράστια κατολίσθηση στο ορυχείο Αμυνταίου της ΔΕΗ
Επτά χρόνια χωρίζουν αυτές τις δυο αναρτήσεις του «Παρατηρητηρίου». Στις 14 Ιουλίουλιο 2010, όταν πρωτοεμφανίστηκε το ρήγμα της Μαυροπηγής, το ΠΜΔ μετά από επιτόπου έρευνα και πραγματογνωμοσύνη δημοσίευσε άρθρο στο οποίο καταδεικνύει ως ένοχο για τη δημιουργία της ρωγμής το ορυχείο της ΔΕΗ. Η ΔΕΗ έσπευσε να μας διαψεύσει αποδίδοντας «επιστημονικά και υπεύθυνα» το ρήγμα στις …βροχές. Όταν και το ΑΠΘ (3*) κατέληξε στο συμπέρασμα οτι υπεύθυνη για το ρήγμα είναι η εξορυκτική δραστηριότητα και μόνο αυτή, η ΔΕΗ άλλαξε «πλεύση» και επεδίωξε να συνδέσει το ρήγμα με τεκτονικά φαινόμενα, αναθέτοντας σχετική μελέτη (4*) σε καθηγητή του Μετσόβειου Πολυτεχνείου (οποία σύμπτωση, τον κ. Καββαδά του ΕΜΠ…). Πέρασε ένας ολόκληρος χρόνος για να παραδεχτεί τελικά η ΔΕΗ (5*) οτι για το ρήγμα που χώρισε το χωριό στα δύο ευθύνεται η δική της δραστηριότητα.
«Τα φαινόμενα αυτά δεν μπορείς να τα προβλέψεις» (6*) δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής Ορυχείων της ΔΕΗ, είναι δηλαδή κάτι σα φυσική καταστροφή για την οποία φταίει ο καιρός, η τύχη, άλλοι παράγοντες, πάντως όχι η επιχείρηση που εκμεταλλεύεται το ορυχείο.
Kαι μετά από αμέτρητες άλλες αστοχίες σε όλα τα εξορυκτικά πεδία του λιγνίτη, φτάσαμε στη μεγάλη κατολίσθηση στο ορυχείο Αμυνταίου στις 10 Ιουνίου 2017. Τίποτα δεν άλλαξε σε αυτά τα επτά χρόνια. Σίγουρα δεν άλλαξε η τάση της ΔΕΗ να επιρρίπτει αλλού τις ευθύνες των καταστροφών που η ίδια προκαλεί.
Από τις 10 Ιουνίου παρακολουθούμε μια προσπάθεια να αποδοθεί η καταστροφική κατολίσθηση στο Αμύνταιο στις εργασίες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας η οποία ανασκάπτει τον μοναδικό στην Ελλάδα λιμναίο οικισμό των Αναργύρων.
Όπως κατήγγειλε ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ «από το 2010 οι εργαζόμενοι και συνδικαλιστές είχαν προειδοποιήσει για τον κίνδυνο κατάρρευσης. Το πρόβλημα συνδέεται με τις παρεμβάσεις της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, καθότι καθυστερούσε να δώσει άδεια για τη χρήση εδαφών προκειμένου να αποσυμφορηθεί το πρώτο επίπεδο του ορυχείο και έτσι δεν επέτρεψε τις απαραίτητες εργασίες για την ομαλή διάνοιξη και λειτουργία του ορυχείου. Ίσως αυτή η ζημιά να είχε αποφευχθεί αν είχαν γίνει αυτές οι εργασίες».
Ο συνδικαλιστής φαίνεται να έχει μπλέξει τις αρμοδιότητες. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει αρμοδιότητα τις αρχαιότητες και λαμβάνει τα μέτρα που πιστεύει οτι πρέπει να λάβει για την προστασία τους. Το μεταλλείο όμως είναι αποκλειστική αρμοδιότητα των υπευθύνων της ΔΕΗ οι οποίοι ΟΦΕΙΛΟΥΝ να διασφαλίζουν την ασφαλή λειτουργία του ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ. Αν έχουν τεθεί περιορισμοί από κάποια αρχή (εν προκειμένω από την Αρχαιολογική Υπηρεσία) οφείλουν να προσαρμόσουν τη λειτουργία του μεταλλείου, σε συνεννόηση πάντα με αυτή την αρχή, με πρώτο και κύριο μέλημα την ασφάλεια. Το «φταίει η Αρχαιολογική Υπηρεσία που δεν μας άφησε να λάβουμε μέτρα ασφαλείας, αλλά εμείς συνεχίζαμε την εξόρυξη χωρίς αυτά» είναι παιδαριώδες ως δικαιολογία, αδιανόητο ως λογική και μάλλον είμαστε τυχεροί που δε συνέβη τίποτα χειρότερο.
Μιλώντας στη σημερινή έκτακτη γενική συνέλευση της ΔΕΗ, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος κ. Μανώλης Παναγιωτάκης απέδωσε την κατολίσθηση στην «ενεργοποίηση δεύτερου ρήγματος στην περιοχή το οποίο δεν είχε εντοπιστεί και δεν παρακολουθείτο από τις αρμόδιες υπηρεσίες».
Πάλι κάτι άλλο φταίει και όχι η ίδια η εξορυκτική δραστηριότητα. Επισημαίνεται οτι στην περιοχή δεν έχει σημειωθεί απολύτως καμία σεισμική δόνηση.
///// Προειδοποίηση για τις Σκουριές
Κατά τον τεχνικό σύμβουλο της ΔΕΗ, αναπληρωτή καθηγητή Γεωτεχνικής ΕΜΠ και τεχνικός σύμβουλος της ΔΕΗ, κ. Μιχάλη Καββαδάς: «Οι απότομες μετακινήσεις εδαφών σε επιφανειακά ορυχεία όπου οι εκσκαφές φτάνουν σε βάθος 200 μέτρων, είναι συχνό φαινόμενο και μπορεί να συμβεί έως και δύο φορές το χρόνο». Ο ίδιος συνέστησε ψυχραιμία, και δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος πανικού, καθότι «οι τεχνικοί και επιστήμονες του ορυχείου Αμυνταίου ξέρουν να αντιμετωπίζουν τέτοια φαινόμενα».
Όπως απεδείχθη, οι τεχνικοί και επιστήμονες του ορυχείου δεν πρόβλεψαν, δεν ήξεραν και δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν τίποτα απολύτως.
Αυτά συμβαίνουν στο λιγνιτικό πεδίο της ΔΕΗ στη δυτική Μακεδονία επειδή, κατά τους επιστήμονες της επιχείρησης, «τα φαινόμενα αυτά δεν μπορείς να τα προβλέψεις».
Στο μεταλλευτικό πεδίο της Eldorado στη BA Χαλκιδική:
- Στις Σκουριές το βάθος της επιφανειακής εξόρυξης είναι 200 μέτρα
- Σε δυο λιθόρριπτα φράγματα ύψους 150 μ. στα φαράγγια Καρατζά και Λοτσάνικου στις Σκουριές θα αποτεθούν 160 εκατ. τόνοι μεταλλευτικών αποβλήτων εμπλουτισμού σε ορεινό ανάγλυφο μέσης κλίσης 13%.
- Στο ρέμα Κοκκινόλακα, σε απόσταση 50 μέτρων από την εθνική οδό Θεσ/νίκης-Αγ. Όρους 500 μέτρα από το Στρατώνι και 1.500 μέτρα από τον κόλπο της Ιερισσού θα αποτεθούν 20 εκατ. ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΩΝ αποβλήτων. Τα φράγματα και ο χώρος απόθεσης είναι επάνω στο ενεργό σεισμικό ρήγμα της Ιερισσού που έχει δώσει καταστρεπτικούς σεισμούς των 7,0 Ρίχτερ.
Αλλά οι περήφανοι «Έλληνες μηχανικοί» της Ελληνικός Χρυσός βεβαιώνουν οτι όλα αυτά έχουν ληφθεί υπ’όψη στις μελέτες και οτι τίποτα «απρόβλεπτο» δεν πρόκειται να συμβεί. Και αν συμβεί, η πρακτική της αποποίησης ευθυνών είναι γνωστή όχι μόνο στη ΔΕΗ αλλά σε όλες τις μεταλλευτικές εταιρείες.
Κατά το Γιώργο Σταθάκη και τον Αλέξη Τσίπρα «το θέμα είναι σύνθετο και θα αντιμετωπιστεί με τη διαιτησία»! (7*)
Παραπομπές:
(1*) «Δεν κινδυνεύουν οι κάτοικοι από τις μετακινήσεις εδαφών στο ορυχείο Αμυνταίου»
(2*) Τεράστια η ζημιά για τη ΔΕΗ από την κατολίσθηση στο Αμύνταιο
(3*) Τελικό πόρισμα του ΑΠΘ για το ρήγμα της Μαυροπηγής: υπεύθυνη είναι η εξορυκτική δραστηριότητα!
(4*) Η ΔΕΗ αμφισβητεί τη μελέτη του ΑΠΘ για το ρήγμα της Μαυροπηγής...
(5*) «Μετακομίζει» η Μαυροπηγή – Η ΔΕΗ παραδέχεται ότι η εξορυκτική δραστηριότητα ευθύνεται για το ρήγμα
(6*) Ρήγμα Μαυροπηγής: «Τα φαινόμενα αυτά δεν μπορείς να τα προβλέψεις», λέει ο Γενικός Διευθυντής Ορυχείων της ΔΕΗ για το ρήγμα που έχει χωρίσει τo χωριό στα δύο…
(7*) Ο χρυσός τούς φέρνει πιο... μακριά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου